De ontwikkelingen van de mode in de roaring twenties - MuseumTV (2024)

De jaren 1920-1929 staan bekend als roerige jaren, de roaring twenties. De Eerste Wereldoorlog is pas net voorbij en de grote gebeurtenissen die hierop volgen stapelen zich op. Landen moeten na de oorlog herstelbetalingen doen of oorlogskredieten aflossen en de Verenigde Staten is veranderd in een wereldmacht. De economie heeft zwaar te lijden onder de naweeën van de oorlog en bereikt zijn dieptepunt tijdens een langdurige economische crisis, de Grote Depressie. Deze grote gebeurtenissen hadden logischerwijs invloed op de maatschappij, en zo ook op de mode industrie.

Lange of korte rok?

De roaring twenties zijn een kantelpunt geweest in de mode industrie. De eerste verschijnselen van dit kantelpunt begonnen tijdens de Eerste Wereldoorlog al zichtbaar te worden. Vrouwen ruilde hun lange rokken en korsetten in voor makkelijke kleding, aangezien zij de arbeidsplaatsen overnamen van de mannen in de oorlogsindustrie. De lange rokken zouden hierbij alleen maar in de weg zitten. Kleding moest vooral praktisch zijn. Na de oorlog brachten couturiers de lange rokken terug om de werkende vrouwen weer om te toveren tot dames.

Toch werden de rokken door de jaren heen opnieuw korter en waren de avondjurk en de jurk voor overdag op het hoogtepunt even kort. De mode werd ook steeds uitdagender: transparante stoffen, lage decolletés tot aan de taille en blote ruggen. Dit vaak in combinatie met lange sigarettenpijpjes. Roken was enorm populair en werd gezien als een onmisbare accessoire. Kunstenaars speelden hierop in door sigarettenpakjes te ontwerpen in art deco-stijl.

Zowel de mannen als vrouwen hadden na de Eerste Wereldoorlog behoefte aan een comfortabeler leven. De vrouwen genoten van hun vrijheid die ze niet zomaar zouden opgeven. Deze ‘Flappers’ gingen in tegen de normen van ‘de fatsoenlijke vrouw’ en rookte, dronken sterke alcohol en dansten uitgebreid in overvolle jazz-clubs.

Coco Chanel

Wat er dan aan de outfits van de dames ook niet mocht ontbreken, waren de lange sjaals en kettingen. Vooral de imitatie juwelen van de Franse ontwerpster Coco Chanel waren in trek. Chanel ondersteunde de trend van de gemakkelijke kledij voor vrouwen door casual, sportieve dameskleding te ontwerpen. Ze werd gezien als de Koningin van de Mode en stelde: ‘Elegant zijn is geen kwestie van een nieuwe jurk aantrekken. Je bent elegant, omdat je elegant bent.’ Ze ontwierp imitatie juwelen waarbij geen één parel, edelsteen of smaragd aan bod kwam. Hierdoor werden de sieraden betaalbaar voor iedere sociale klasse. Dit was gunstig aangezien de economie nog steeds in een slechte staat verkeerde. Zowel rijke burgers als arbeiders hadden de mogelijkheid zich vol te hangen met lange kettingen, grote oorbellen en glinsterende broches.

Na een tijd van lage, blote decolletés en kousen gemaakt van glanzend kunstzijde begonnen de vrouwen zich ‘minder vrouwelijk’ te kleden. Dit was in de lijn met hun wens om het traditionele beeld over vrouwen te verwerpen. De stijl werd soms zelf omschreven als jongensachtig. Nadat Chanel haar kapsel kort knipte tot een bob, stonden de vrouwen in de rij bij de kapper om hetzelfde te doen.

Als er geen ruimte was bij de kapper bond je het haar vast en verstopte je dit onder een hoed. Alles om het lange haar te verbergen, wat totaal uit de mode was. Naast het lange haar verdwenen ook de vrouwelijke vormen waar eerst mee gepronkt werd. De volle boezem werd verstopt of zelfs vastgebonden om platter te laten lijken. Het vet werd platgedrukt door de nieuwe ondermode en wijde broeken verhulde het achterwerk.

Vandaag de dag

Tot op heden vinden we de invloed van de roaring twenties nog steeds terug in de mode. De lange snoeren van valse parels van Chanel en de parfum Chanel No5 zijn tot op de dag van vandaag nog steeds populair. De roaring twenties: een roerige tijd, maar ook de opstap voor mode die we in de hedendaagse wereld niet meer weg kunnen denken.

In de tentoonstelling All That Glitters van het CODA in Apeldoorn zijn een aantal van de imitatiejuwelen van Chanel te bewonderen.